Η παλαιότερη ελληνική προσκοπική ομάδα

Κωπηλασία στο Φάληρο το 1913

Πως είναι δυνατόν, μια ομάδα που λέγεται "Τρίτη" να είναι η πρώτη προσκοπική ομάδα που ιδρύθηκε στην Ελλάδα ;

Το 1910 ο Αθανάσιος Λευκαδίτης ίδρυσε την πρώτη προσκοπική ομάδα στην Ελλάδα, την οποία ονόμασε «Σώμα Προσκόπων». Από το 1910 ως το 1912 δεν υπήρχε ούτε νομική μορφή, οι πρώτες δραστηριότητες ξεκίνησαν με ενθουσιασμό αλλά χωρίς κεντρική οργάνωση. Φαίνεται πως υπήρξε καθοριστική η συμβολή του Κων. Μελά στην οργάνωση και εξέλιξη του Προσκοπισμού, ιδίως στην αποδοχή του από την Ελληνική κοινωνία. Στις 26 Μαρτίου 1912 έγινε η πρώτη παρέλαση, στην Αθήνα, από 125 προσκόπους. Η δημόσια αυτή εμφάνιση συντέλεσε στην ταχύτερη εξάπλωση της κίνησης. Στις 20 Ιανουαρίου 1913 ο Κων. Μελάς ίδρυσε προσκοπική ομάδα στην Μυτιλήνη. Επίσης τον Ιανουάριο 1913 ο Νικ. Πασπάτης ίδρυσε στην Χίο προσκοπική ομάδα. ( η Χίος ελευθερώθηκε 20/12/1912 ). Ο αριθμός των νέων της ομάδας του Λευκαδίτη αυξήθηκε αλματωδώς και από 28 Μαρτίου 1913 άρχισε η διαίρεσή της σε μικρότερες ομάδες. Πρώτη καταρτίστηκε η 3η Αθηνών, με ειδικότητα Ναυτοπροσκόπων. Κατά τον Ησ.Ησ. ο αρχηγός της Μάρκος Μίνδλερ πρότεινε να λάβει τον αριθμό 3, ώστε αργότερα να συγκροτηθεί η 1η ομάδα για την εκπαίδευση αρχηγών με υπεύθυνο τον Κων. Μελά και η 2η ομάδα εκπαίδευσης υπαρχηγών με υπεύθυνο τον Νικ. Πασπάτη. Οι "Ομάδες εκπαίδευσης" δεν λειτούργησαν ποτέ, ίσως ο ΜΜ να έκανε αυτή την πρόταση γιά να τιμήσει τiς ομάδες Μυτιλήνης και Χίου, πάντοτε επέδειξε καλό πνεύμα. Η ασάφεια στη σειρά ίδρυσης υπάρχει ακόμα και στην οργανωμένη Αγγλία. Επειδή δεν βρίσκονται στοιχεία γιά την ακριβή σειρά, μιά και εκεί ξεκίνησαν προσκοπικές ομάδες προτού υπάρξει η οργάνωση, δέχονται πολλές ομάδες ως «Ιδρυτικές Ομάδες» Founding Troops, χωρίς να δίδεται σειρά ίδρυσης.

Πολλοί που αναφέρονται στο πρώτο Μητρώο ΣΕΠ είναι οι ίδιοι με τους πρώτους τριτομαδίτες. Πρέπει να υπάρχουν αρκετοί ακόμα, δεν ερεύνησα πλήρως. Ενδεικτικά, σειρά εγγραφής μετέπειτα τριτομαδιτών στο πρώτο Μητρώο ΣΕΠ : 14 Μελάς Λέανδρος, 37 Σνάϊδερ Δημ, 53 Αποστολάκης Γ, 126 Ησαϊας Ησ, 128 Μίνδλερ Μάρκος. Δηλαδή, αρκετοί τριτομαδίτες ήταν πρόσκοποι πριν από τον Μάρκο Μίνδλερ και την ίδρυση της 3ης. Αυτό επιβεβαιώνει την «Ιστορία του Ελληνικού Προσκοπισμού» του Η. Ησαϊα.

Συνοψίζω : Η πρώτη προσκοπική ομάδα στην Ελλάδα ήταν το «Σώμα Προσκόπων» των Αθανάσιου Λευκαδίτη - Κων. Μελά. Μέλη ήταν αρκετοί μετέπειτα τριτομαδίτες. Στις 28/3/1913 χωρίστηκε σε μικρότερες ομάδες, με πρώτη την 3η Ναυτοπροσκόπων. Στέφος Αλευράς 17 Οκτ 2019

Η ιστορία του Ελληνικού Προσκοπισμού

Όπως γράφει ο Ησαΐας Ησαΐας στο βιβλίο του: 
 " Όντως από τού Μαρτίου τού έτους 1913 έλαβε χώραν ο διαχωρισμός τών Προσκόπων τού Σώματος εις μικροτέρας Ομάδας, μέ ανεξάρτητον  εσωτερική διοίκησιν καί ιδικόν τής εκάστης Αρχηγόν.  Αι υπ'  αριθ. 1 καί 2 Ομάδες, είδος Σχολών δι' Αρχηγούς καί Υπαρχηγούς, δέν ελειτούργησαν.
  Πρώτη συνεκροτήθη η υπ' αριθμόν 3 Ομάς, μέ τήν ειδικότητα Ναυτοπροσκόπων..."  "Οι Πρόσκοποί τής δέν έφερον ιδιαιτέραν τότε στολήν είχον όμως καί αυτοί καί οι  Βαθμοφόροι της, ως διακριτικόν τής ειδικότητάς των,  μικράν μεταλλίνην άγκυραν εις τόν αριστερόν βραχίονα καί εις τό ύψος τού αγκώνος, επί υφάσματος χρώματος   κυανού." “Ο Μάρκος Μίνδλερ τό 1918 προσέθηκε εις τήν 3η Ο.Α.Ν. την 3η Ομάδα Μαθητευομένων ( Λυκοπούλων ) καί τήν 3ην Ομάδα Προσκόπων και την ωνόμασε Αον  Σύστημα Αθηνών  συμφώνως με τον τότε ισχύοντα Οργανισμόν του Σ.Ε.Π.".

( Αποσπάσματα από το βιβλίο του Ησ. Ησαϊα, που αναγνωρίσθηκε ως η επίσημη "ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΡΟΣΚΟΠΙΣΜΟΥ" από τον τότε Πρόεδρο του Σ.Ε.Π., Αντώνη Μπενάκη, με το έγγραφο 144/7-1-49 του Δ.Σ. ).

Περιοδικό Πρόσκοπoς

Ο Μάρκος Μίνδλερ, ο ευπατρίδης που αφιέρωσε μιά ζωή ολόκληρη στην Υπηρεσία του Κοινωνικού Συνόλου και ιδιαίτερα του Προσκοπισμού, ίδρυσε το 1913 την 3η Ομάδα Αθηνών, την σημερινή 3η Ομάδα Ναυτοπροσκόπων Αθηνών της Τοπικής Εφορεία Λυκαβηττού.

Η 3η Ομάδα πλάϊ στην προσκοπική δουλειά ασχολήθηκε συστηματικά με την ναυτική τέχνη και ειδικότητα. Ιδρυσε πρώτη το 1919 πειραματικά και το 1931 επίσημα τα Λυκόπουλα και το 1937 τους Ακρίτες (Rovers). Η 3η Ομάδα ανάπτυξε μεγάλη δραστηριότητα σ' όλα αυτά τα χρόνια και διακρίθηκε στη κοινωνική υπηρεσία των παιδιών της στην κατοχή. Η 3η Αθηνών δεν είναι μόνο στο τύπο η πρώτη προσκοπική ομάδα του ΣΕΠ, αλλά στην ουσία είναι "το μεγάλο προσκοπικό εργαστήριο", που φοίτησαν πολλές γενιές παιδιών και πήραν την προσκοπικήν αγωγή σ' ένα περίφημο περιβάλλον μιας υποδειγματικής ομάδας. Η 3η ομάδα αποτέλεσε "σχολείο" Βαθμοφόρων και "μάνα" πολλών άλλων ομάδων στην Αττική και στην Ελλάδα. Σαν ένας βαθμοφόρος της εποχής της μέσης δεκαετίας των "τριάντα" που κι' εγώ φοίτησα Βαθμοφόρος κοντά στον Α. Σαράτσογλου, στον Γ. Σπέντσα και στον Π. Περρωτή με χαρά πήρα την πρόσκληση και θεώρησα υποχρέωσή μου να πάω σαν προσκυνητής στη καινούργια ιδιόκτητη λέσχη της 3ης Αθηνων στις υπώρειες (πρόποδες) του Λυκαβητού. Πήγα σαν προσκυνητής στο νέο "προσκοπικό ναό", που η γενναιοδωρία των παλιών προσκόπων της "τρίτης" χάρισε στους σημερινούς Ναυτοπροσκόπους, τα Λυκόπουλα και τους Ανιχνευτές, που συνεχίζουν "μια ωραία παράδοση" σωστής προσκοπικής δουλειάς, που άρχισε ο Μάρκος Μίνδλερ και που σήμερα συνεχίζουν άξιοι Βαθμοφόροι. Πήγα για να τιμήσω με την φιλική μου παρουσία το έργο 71 ετών της ομάδας που γέμισε την κοινωνία όλα αυτά τα χρόνια με άξια Ελληνόπουλα, που πήραν ηγετικές θέσεις στην κοινωνία και που δείχνουν την μεγάλη αξία του Προσκοπισμού. Τ' αχνάρια της ωραίας δουλειάς της Τρίτης τ' ακολούθησαν πολλές άλλες ομάδες σ' όλη την χώρα. Χάρις στο έργο που έκανε κάθε μία ομάδα, η Προσκοπική Κίνηση ανδρώθηκε, αναπτύχθηκε και δημιούργησε τον ωραίο Προσκοπισμό, "θεσμό" που σήμερα καμαρώνουμε εμείς και η Κοινωνία.

Δημ. Αλεξάτος (Ραν), Πρόεδρος του Δ.Σ. του Σ.Ε.Π., περιοδικό "ΠΡΟΣΚΟΠΟΣ", Μάρτιος 1984.